Burza mózgów (ang.brainstorming ) wywodzi się z psychologii społecznej i jest techniką wykorzystywaną do doskonalenia decyzji grupowych. Pozwala ona także na rozwijanie kreatywnego myślenia, motywacji oraz rozwiązywania problemów i osiągania celów pełniąc w ten sposób niejako również funkcję dydaktyczną. Metoda potocznie nazywana „fabryką pomysłów” i wymyślona przez Alexa Osborna składa się z trzech etapów.
Mianowicie:
ETAP PIERWSZY – Wtajemniczenie
Jak sama nazwa wskazuje polega na zaznajomieniu uczestników z pomysłem i swoją koncepcją na zrealizowanie go. Lider dzieli podwładnych na małe kilkuosobowe grupy, po czym nakreśla im zadanie bądź problem na przykład w formie pytania, który uczestnicy starają się rozwiązać na wiele różnych sposobów. Na tym etapie może nastąpić klasyczny przerost formy nad treścią, gdyż dopiero później wyłuskuje się najlepsze pomysły.
Istnieją jednak pewne reguły, które śmiało można spróbować wdrożyć, jak chociażby:
- Ilość pomysłów przypadająca na jednego uczestnika, które może zgłosić jest zupełnie dowolna.
- Trzeba wziąć pod rozwagę każdy nawet najbardziej absurdalny pomysł. Może się bowiem okazać, że to on będzie najwłaściwszy.
- Realizacja pomysłów może być odłożona w czasie, jednakże absolutnie zabrania się krytykowania oraz oceniania, któregokolwiek z nich (przynajmniej w pierwszej fazie).
- Dozwolone jest korzystanie z wcześniej wymyślonych już pomysłów.
- Autor pomysłu pozostaje anonimowy.
- Zapisywanie pomysłów wspomaga zapamiętywanie.
ETAP DRUGI – Gromadzenie i upublicznienie pomysłów
Na tym etapie uczestnicy projektu mają wreszcie szansę podzielenia się z grupą swoim pomysłem. Z kolei liderzy mogą wykazać się umiejętnością zarządzania całym tym procesem. Generalnie części tego procesu wyglądają następująco:
- Uczestnicy podają pomysły rozwiązania problemu w max 30-minutowych sesjach.
- Długość poszczególnych sesji uzależniona jest od stopnia trudności omawianego tematu.
- Spadek pomysłu oznacza koniec sesji.
- Sesja dobiega końca również, gdy lider uzna, że materiały potrzebne do rozwiązania problemu zostały dostatecznie zebrane.
ETAP TRZECI – Analiza
Najtrudniejsza, ale zarazem ostatnia część omawianego procesu. Polega na dokładnym przeanalizowaniu zebranego materiału oraz wdrożeniu go lub nie do rzeczywistości. Tak jak poprzednie etapy tak i ten nosi w sobie pewną specyfikę. To znaczy:
- Ocena rozwiązań jak i wyboru następuje po rozpatrzeniu wszystkich propozycji. Nigdy wcześniej.
- Wybór poprzedzony jest długą i niezwykle ważną dyskusją członków grupy odnośnie rozwiązań i różnych punktów widzenia.
- Uczestnicy wspierają najlepsze swoim zdaniem rozwiązania popierając opinie odpowiednimi argumentami.
- Najlepsze rozwiązanie zostaje wypróbowane przede wszystkim pod względem efektywności.
W tym miejscu warto też dodać, że cenne jest sporządzenie sobie planu burzy mózgów, tak by na pewno o niczym nie zapomnieć. Jest to szczególnie pomocne, jeśli jesteś akurat młodym liderem i nie bardzo wiesz jak „ugryźć” temat. Co prawda części składowe burzy mózgów zostały już gdzieniegdzie tutaj wymienione, jednakże nie zaszkodzi zebrać je raz jeszcze do przysłowiowej „kupy”, aby lepiej móc je potem wdrożyć w życie.
I tak należy jeszcze pamiętać o:
- podziale zespołu na małe grupki,
- wyborze lidera tak zwanego „skryby” tj notującego pomysły,
- ustaleniu czasu trwania burzy i problemu, który ma być dzięki niej rozwiązany,
- skupianiu uwagi bardziej na ilości odpowiedzi zamiast na jakości,
- braku oceny i skupianiu uwagi na zapisywaniu pomysłów nawet tych irracjonalnych,
Zalet wynikających z przeprowadzania burzy mózgów jest wiele, ale te najbardziej oczywiste to rzecz jasna usprawnianie komunikacji, podtrzymywanie pozytywnej atmosfery w pracy oraz kreatywności współpracowników. Opcji brainstriming’u jest zapewne co najmniej dwie, dlatego też, póki co omówione zostało tylko jedno z rozwiązań. Za tydzień ukaże się część druga niniejszego artykułu zatem do przeczytania już wkrótce. Warto sprawdzić, która z opcji sprawdzi się w Twoim zespole.
Bardzo często używałam tej metody gdy byłam lektorką j. angielskiego. Przydatna przy większych grupach :) Świetnie integruje i wzmacnia umiejętności interpersonalne. Popraw na brainstorming :)